شرایط لازم برا انجام برخی آزمایشات
غربالگری جنین
غربالگری مرحله اول (3 ماهه اول)
زمان انجام غربالگری سه ماهه اول از یک هفته تا 13 هفته و 6 روز می باشد که احتمال خطر سندرم داون (تریزومی 21 )و تریزومی 13 و تریزومی 18 را مشخص می کند . شامل یک آزمایش خون به علاوه یک سونوگرافی همزمان برای بررسی ضخامت شفافیت پشت گردن ( سونوگرافی ان تی ) و وجود استخوان بینی ( ان بی ) می باشد .
غربالگری مرحله دوم (3 ماهه دوم )
بهترین زمان ازپایان هفته 14 تا ابتدای هفته 21 می باشد . نیاز به سونوگرافی هست ولی الزامی به سونوگرافی جدید نیست .
AFP-MOM
ازهفته 15 تا ابتدای هفته 21 قابل انجام است نیاز به سونوگرافی هست ولی الزامی به سونوگرافی جدید نیست
آزمایش پرولاکتین
یک هورمون مترشحه از هیپوفیز که تضمینکننده سلامت جنسی، تولید شیر در خانمها، تقویت سیستم ایمنی بدن میباشد. بهترین زمان برای نمونه برداری صبح و حداقل دو ساعت پس از بیدار شدن از خواب است.
20 تا 30 دقیقه قبل از نمونه برداری، داخل آزمایشگاه بنشینید و استرس نداشته باشید.
توصیه می شود قبل از نمونه گیری از پیاده روی، ورزش و هر نوع فعالیت بدنی خودداری شود.
شب قبل از آزمایش از پوشیدن لباس های تنگ به خصوص در ناحیه قفسه سینه خودداری کنید.
حداقل 12 ساعت قبل از آزمایش، آمیزش جنسی و تحریک سینه انجام نشده باشد.
استرس، جراحی اخیر یا حتی ترس از آزمایش خون می تواند سطح پرولاکتین را افزایش دهد.
در صورت وجود هر یک از شرایط ذکر شده، به آزمایشگاه گزارش دهید .
داروهایی مانند داروهای ضدبارداری خوراکی، داروهای ضدافسردگی، فنوتیازینها، آنتی هیستامینها، رزرپین، وراپامیل،متیل دوپا، مخدرها، داروهای ضدبارداری خوراکی و استروژن باعث افزایش و داروهایی مانند دوپامین، لوودوپا، کلونیدین و مشتقات آلکالوئیدهای ارگوت باعث کاهش پرولاکتین میشوند. در صورت مصرف این داروها آزمایشگاه را مطلع نمایید.
توجه: در صورت عدم رعایت شرایط، لطفا آزمایش را در زمان دیگری انجام دهید.
تست HPV
بیمار میبایست 48 ساعت قبل از نمونهگیری موارد زیر را رعایت کند :
عدم استفاده از تامپون عدم استفاده از فوم ، ژل، کرم یا پماد واژینال و بتادین
بیمار خانم در دوره پریود ماهانه قرار نداشته باشد .
مقاربت جنسی نداشته باشد.
عدم استفاده از دوش واژینال برای بیمار خانم
تست پاپ اسمیر
تست پاپ اسمیر به منظور شناخت زودرس سرطان دهانه رحم انجام میشود و بهعلاوه در زمان انجام آن میتوان به التهاب دهانه رحم و عفونتهای آن نیز پی برد. 72 ساعت قبل از انجام آزمایش، واژن را از داخل با آب یا مواد ضد عفونی کننده نشویید. از نمونه برداری در دوران قاعدگی، خونریزی فعال یا دوره های التهاب خودداری کنید.
بین روزهای 12تا 18 سیکل قاعدگی بهترین زمان برای انجام این آزمایش است. حداقل 24 ساعت قبل از نمونه گیری رابطه جنسی نداشته باشید. یک هفته قبل از نمونه گیری از استفاده از ژل، کرم و داروی واژینال خودداری کنید.
48 ساعت قبل از نمونه گیری از تامپون و اسفنج های ضد بارداری استفاده نکنید. انجام این آزمایش در سه ماهه اول بارداری بی خطر است. انجام این آزمایش حداقل 8 هفته پس از زایمان بی خطر است. مدت زمان دو امتحان متوالی باید بیش از 8 هفته باشد.
ادرار 24 ساعته
مشخصات ثبت شده برروی برچسب ظرف نمونه گیری را کنترل نمائید تا صحیح باشد. روزی را جهت جمع آوری ادرار 24 ساعته انتخاب فرمائید که حدالامکان در منزل یا جای ثابتی باشید واز فعالیت های فیزیکی شدید ( دویدن، استرس، محرومیت از غذا، ورزش های سنگین و…) خودداری نمائید. خوردن وآشامیدن خود رادر شرایط متعادل نگهدارید ،یعنی از چند روز قبل از غذای معمول و آب به اندازه کافی استفاده نمائید. ادرار را درظرفی که آزمایشگاه در اختیار شما می گذارد، جمع آوری نمائید. اگر مایع یا پودری درون ظرف جمع آوری ادرار 24 ساعته ریخته شده، آن را دور نریزید. چنانچه می بایست آزمایشVMA، متانفرین و نورمتانفرین انجام دهید از چند روز قبل، ازخوردن برخی غذاها مثل چای، قهوه، کاکائو، وانیل وشکلات ،داروهایی مثل کافئین،اپی نفرین، لوودوپا، لیتیم، نیتروگلیسیرین، کلونیدین، ایمی پرامین،ماده حاجب رادیوگرافی ید دار و… خودداری نمائید . روزی را که به عنوان روز جمع آوری ادرار 24 ساعته انتخاب می کنید از یک مبدا زمانی مثلاً 8 صبح شروع نمائید که ابتدا ادرار خود را کاملاً بیرون تخلیه کرده واز آن لحظه جمع آوری ادرار درون ظرف را شروع نمائید وتا 24 ساعت بعد، یعنی 8 صبح روز بعد تمام ادرار را درون ظرفی که در اختیارتان قرار داده شده است خالی کنید،لازم است ظرف ادرار 24 ساعته در زمان جمع آوری در محل تاریک و خنک نگهداری شود ودر اسرع وقت به آزمایشگاه منتقل گردد.
کیسه ادراری برای نوزادان
ناحیه تناسلی نوزاد یاشیرخوار را با صابون بچه شستشو داده سپس خوب آبکشی نمایید (شستشو باید از جلو به عقب باشد در دختر بچهها کاملا لبها را باز نموده و به آرامی شستشو دهید). ناحیه تناسلی را با پارچه بدون پرز خشک نمایید. چسب کیسه ادرار را برداشته، بهصورتیکه کیسه آلوده نشود روی ناحیه تناسلی نوزاد و یا شیرخوار بچسبانید، دقت نمایید داخل کیسه را لمس ننمایید.ناحیه تناسلی در دختران و آلت را در پسران لمس نکنید. کیسه را بسته به جنسیت نوزاد یا شیرخوار به گونهای در محل قرار دهید که کل ناحیه تناسلی دختران یا کل آلت در پسران را بپوشاند و چسب اطراف در تمامی محیط دایرهای شکل آن به پوست بچسبد. روزنه اندک باعث نشت ادرار و عدم کفایت نمونه برای کشت میکروبی میشود. کیسه ادرار حداکثر باید نیمساعت در محل بماند. بنابراین از قبل به نوزاد یا شیرخوار به اندازه کافی مایعات بدهید تا احتمال ادرار کردن بیشترشود (در صورت زیادتر شدن زمان، کیسه جدید استفاده نمایید). به محض ادرار کردن نوزاد و یا شیرخوار کیسه را بردارید و به گونهای سوراخ آن را تا کنید که ادرار از آن خارج نشود سپس بصورت ایستاده در ظرفی که به شما داده شده است قرار دهید (دقت نمایید ظرف در تمام مدت عمودی حمل شود تا ادرار از کیسه خارج نشود). سپس نمونه را در کمتر از 30دقیقه به آزمایشگاه رسانده و در محل مشخص شده در دستشویی قرار داده، فیش دریافت کرده و به پذیرش اطلاع دهید.
در صورت نشت ادرار به خارج از کیسه تنها امکان بررسی میکروسکوپی و شیمیایی وجود دارد ولی امکان کشت نیست و باید مجدد تکرار شود.
نمونه ادرار
نمونه ادرار
در مورد خانم ها باید ابتدا ناحیه تناسلی از جلو به عقب با اب به خوبی شسته شود و با یک دستمال تمیز ناحیه را خشک کرده ابتدای ادرار را دور ریخته و قسمت میانی ادرار را جمع کنید نمونه باید حداقل 10 سی سی باشد . برای نمونه گیری اقایان سر الت شستشو داده شود و طبق دستور عمل خانم ها نمونه میانی اردرار جمع آوری شود .
ادرار رندوم
بهترین نمونه ادرارراندوم جهت انجام آزمایشها، نمونهای است که بیماراول صبح پس از بیدار شدن ازخواب اخذ نماید و اگر در طول روز مجبور به نمونهگیری ادرار رندوم باشد بهتر است حداقل چند ساعت ازآخرین انجام ادرار گذشته باشد و در این فاصله هم در حد معمول از مایعات استفاده گردد.
نمونه خلط
لطفاً قبل از انجام نمونه گیری موارد زیر را مطالعه فرمائید:
مشخصات ثبت شده بر روی برچسب نمونه را کنترل نمایید تا صحیح باشد.
نمونه صبحگاهی بهتر است و ترجیحا ناشتا باشید.
بهتر است بیمار ناشتا باشد. لازم است قبل از گرفتن خلط، دهان چند بار با آب معمولی شسته شود . درب ظرف را باز کرده نفس عمیقی را از راه بینی کشیده و برای لحظه ای نفس خود را در سینه حبس کنید و با سرفه عمیق خلط خود را در ظرف مربوطه تخلیه نمایید. سعی شود خلط با آب دهان مخلوط نگردد و یا آب دهان به جای خلط داده نشود (آب دهان شفاف و رقیق است ولی خلط چسبندگی دارد.)
در صورتیکه نتوانید با سرفه کردن برای انجام آزمایش نمونه خلط بدهید سر خود را روی بخار آب گرفته استنشاق نموده یا با آب نمک رقیق غرغره نمایید تا خلط بیاید.
چنانچه نمونهگیری در منزل انجام شود نمونه را پس از جمع آوری در یخچال قرار دهید و در کمتر از یکساعت به آزمایشگاه برسانید.
در مورد نمونههای چند نوبته هرروز یک نوبت انجام شود و پس ازجمع آوری در یخچال قرار گیرد. هرنمونه در کمتر از یکساعت و به دور از گرما به آزمایشگاه برسد.
نمونه را از گرما و نور مستقیم آفتاب در زمان حمل دور نگه دارید.
حجم نمونه باید حداقل (5-3)میلی لیتر باشد.
اگر در حال مصرف داروی خاصی هستید آزمایشگاه را مطلع سازید.
مایع منی (اسپرموگرام)
مشخصات ثبت شده بر روی برچسب نمونه را کنترل نمائید تا صحیح باشد.
نمونه باید پس ازسه تا پنج روز پرهیز از نزدیکی یا انزال تهیه شود.
وجود تب در خلال سه روز پیش از انجام آزمایش، نتیجه را تحت تاثیر قرار میدهد.
بهتر است نمونه گیری را درمحلی که آزمایشگاه در اختیارتان میگذارد انجام دهید.
در صورتیکه نمونه را در منزل تهیه می کنید قبلاً در مورد زمان تحویل آن به آزمایشگاه با نمونهگیری هماهنگی کنید، و در هر صورت نمونه باید حداکثر در مدت 30 دقیقه و در شرایط دمایی مناسب (هم دمای بدن ) به آزمایشگاه منتقل شود (نگهداری درزیربغل )، توجه کنید نمونه نباید در معرض سرما، گرما یا تابش نور آفتاب قرارگیرد.
دستها وآلت تناسلی را با آب و صابون شستشو داده و کاملاً خشک کنید.
مایع منی را به طور کامل و مستقیم در داخل ظرف جمع آوری نمائید و دقت کنید که آب، ماده شوینده یا ادرار با مایع منی مخلوط نشود در هر شرایط نمونه باید مستقیما به مسئول مربوطه در واحد نمونهگیری تحویل گردد.( درب ظرف نمونهگیری فقط هنگام خالی کردن نمونه باز شود)
از به کاربردن کاندوم جهت تهیه نمونه منی خودداری نمائید.
اگر از داروی خاصی استفاده می کنید آزمایشگاه را مطلع سازید
خون مخفی در مدفوع
به دلیل انجام این آزمایش با متود تخصصی ایمونواسی نیاز به هیچ گونه پرهیز غذایی نیست . چنانچه بیمار به بواسیر یا شقاق مبتلا بوده و بیمار به علل مختلف دچار خونریزی از لثه یا مخالط دهان است به آزمایشگاه اطلاع دهد . نمونه مدفوع در ظرف تمیز دردار آزمایشگاهی جمع اوری گردد و سریعا و حداکثر تا یک ساعت به آزمایشگاه تحویل گردد . در غیز این صورت تا زمان رسیدن به آزمایشگاه در دمای یخچال نگهداری شود و در غیر این صورت از قراردادن نمونه در گرما و نور خورشید خودداری نمایید .
تست کورتیزول بزاق
زمان گرفتن نمونه توسط پزشک معالج تعیین میگردد .
گرفتن بزاق باید حداقل 30 دقیقه پس از صرف غذای جامد و یا مایع انجام شود. درصورت انتخاب ساعات صبح ، نمونه گیری بزاق قبل از مسواک زدن صورت گیرد. برای این منظور :
درب لوله را باز کنید Salivette از لوله خارج کنید. به مدت 2 دقیقه زیر زبان قرار دهید و یا به آرامی بجوید تا Salivette بطور کامل به بزاق آغشته شود . سپس Salivette را وارد لوله مخصوص کنید. درب آن را بطور کامل ببندید. لوله باید با نام، نام خانوادگی بیمار و ساعت نمونه گیری مشخص شده باشد.
زمان گرفتن نمونه :
صبح : ( ساعت 10- 6 ) بعدازظهر: ( ساعت 8-4) شب : (00.30 – 23.30 )
لوله فوق را در همانروز یا اول وقت روز بعد به آزمایشگاه تحویل دهید. با توجه به پایدار بودن کوتیزول در بزاق در حرارت محیط، امکان فرستادن نمونه توسط پست نیز امکان پذیر است.
ناشتایی عمومی
ناشتایی با زمان مشخص، جهت انجام آزمایش هایی مانند: آزمایش قند خون ناشتا، تری گلیسرید و غیره الزامی است، چرا كه خوردن غذا می تواند منجر به تغییر در نتایج آزمایش و در نتیجه تشخیص نادرست گردد.
24ساعت قبل از انجام آزمایش از خوردن مایعات بیش از حد پرهیز کنید. (در حد نیاز همیشگی مصرف گردد) 8 ساعت قبل از مراجعه به آزمایشگاه هیچ غذا یا آشامیدنی (به جز آب) میل نکنید. آزمایش قند حداقل 8 ساعت ناشتایی لازم دارد. در صورتی كه آزمایش های مربوط به چربی خون مثل تری گلیسرید برای شما درخواست شده باشد، حداقل مدت زمان ناشتایی 12 ساعت است. برای انجام تست های تیروئیدی 4 تا 5 ساعت ناشتایی لازم است .
از نوشیدن آب میوه، چای و قهوه در طی مدت ناشتایی بپرهیزید، اما نوشیدن آب اشكالی ندارد. (مگر آن كه محدودیت در مصرف آب توسط پزشك تذكر داده شده باشد.)
آزمایشگاه را از داروهایی که مصرف می کنید مطلع کرده و در مورد قطع کردن یا نکردن استفاده از دارو برای انجام آزمایش با پزشک معالج خود مشورت کنید. برای جلوگیری از تاثیر گرسنگی زیاد، نباید بیش از 16 ساعت ناشتا باشید.بعد از انجام نمونه گیری شما می توانید رژیم غذایی عادی و فعالیت روزانه را شروع نمایید.